Okrugli sto: „Društveni i materijalni položaj penzionera u Srbiji i zemljama okruženja“

Na inicijativu i u organizaciji Sindikata penzionera Srbije ‘’Nezavisnost’’, u okviru Olimpijade sporta, zdravlja i kulture trećeg doba, u Vrnjačkoj Banji je 29. septembra ove godine održan je okrugli sto na temu:

’’DRUŠTVENI I MATERIJALNI POLOŽAJ PENZIONERA
U SRBIJI I ZEMLJAMA OKRUŽENJA’’

Učesnici okruglog stola su, osim predstavnika organizatora, bili i predstavnici Saveza penzionera Srbije, Udruženja sindikata penzionisanih vojnih lica i gosti na Olimpijadi starih lica – predstavnici sindikata (udruženja) penzionera iz Italije, Hrvatske, Makedonije i Republike Srpske.
Nakon uvodnih izlaganja predsednika Sindikata penzionera Srbije “Nezavisnost“ Miloša Grabundžije i predsednika Saveza penzionera Srbije dr. Andreja Savića, i sveobuhvatne diskusije u kojoj su učestvovali predstavnici svih prisutnih penzionerskih organizacija, jednoglasno je usvojen

PREDLOG ZAKLJUČAKA:

Penzionerske organizacije i sindikati se protive stalnim “reformama“ sistema PIO na rashodnoj strani, posebno:
stalnom drastičnom pooštravanju uslova za sticanje prava na penziju – odnosno promenama jedino na strani rashoda,
stalnom umanjenju nivoa prava po osnovu PIO,
izjednačavanju prava po osnovu PIO i socijalnih davanja, odnosno socijalne pomoći.

Osnovno zalaganje reprezentativnih sindikata i penzionerskih organizacija zemalja učesnica na ovom okruglom stolu je da se sistem PIO reformiše, pre svega, na prihodovnoj strani. Treba iznaći nove realne izvore prihoda za potrebe PIO, i na taj način smanjiti učešće troškova PIO u DBP i izdvajanja iz budžeta za ove namene, a pre svega kroz: povećanje finansijske discipline u naplati doprinosa za PIO,  iznalaženjem novih, realnih izvora finansiranja prava po osnovu PIO, npr: “legalizacija“ neformalne ekonomije, iz sredstava od privatizacije infrastrukturnih objekata građenih sredstvima fondovaa PIO,  ekonomičnije poslovanje objekata za standard penzionera koji su u vlasništvu fondova PIO.

Optimalna formula za usklađivanje penzija je ona koja u obzir uzima kretanje BDP, rast zarada i rast cena, odnosno troškova života (inflacija), na način da se poveća, ili barem očuva, realna vrednost (kupovna moć) penzija.

Iz sistema PIO treba “izvući“ sva izdvajanja koja nisu direktno vezana za penzije – zdravstveno osiguranje penzionera, tuđu negu i pomoć, smeštaj u ustanove, pogrebne troškove… i dr.

Socijalnu pomoć penzionerima i starim licima treba finansirati iz posebnih fondova namenjenih socijalnoj pomoći, a ne iz “odložene štednje“ penzionera, odnosno iz sredstava doprinosa za PIO, namenjenih isključivo penzijama čija se vrednost obračunava na osnovu godina penzijskog staža i iznosa uplaćenih doprinosa;

Budući da su dosadašnje reforme sistema PIO uglavnom provođene bez socijalnog dijaloga i ravnopravnog učešća socijalnih partnera, penzionerske organizacije iz zemalja učesnica insistiraju na tome da vlade i nadležne državne institucije navedenih zemalja imaju obavezu da poštuju principe socijalnog dijaloga i ravnopravnog učešća svih socijalnih partnera u procesu reformi sistema PIO, uključujući i učešće reprezentativnih sindikalnih i penzionerskih organizacija u upravljanju fondovima PIO, kroz upravne odbore i druga tripartitna tela fondova PIO.

Naredne reforme sistema PIO treba da se odvijaju u okviru i kroz unapređenje sistema obaveznog penzijsko – invalidskog osiguranja (I stub), bez eksperimenata sa II stubom koji ni u jednoj zemlji nije zaživeo u korist penzionerske populacije;

Ukoliko postoji interesovanje za III stub (dobrovoljno penzijsko osiguranje), neophodno je njegovo precizno zakonsko regulisanje;

Učesnici okruglog stola se zalažu za što tešnju saradnju i organizaciju zajedničkih aktivnosti sindikalnih centrala zaposlenih i organizacija koje okupljaju penzionersku populaciju, a posebno sindikata penzionera, na nacionalnom, ali i na regionalnom nivou. To se odnosi na jačanje uloge sindikalnih centrala u procesu ukupnih reformi penzijskog i invalidskog osiguranja, a posebno prilikom donošenja zakona o PIO;

Predstavnici penzionerskih i sindikalnih organizacija zastupaju stav da reforma socijalnog sektora, pa tako i sistema PIO, podrazumeva drugačiju, odgovorniju ulogu države koja se sastoji se u:
adekvatnijoj preraspodeli sredstava,
promovisanju i poštovanju principa solidarnosti,
obezbeđenju (kroz efikasne kontrolne mehanizme) poštovanja ustavnih, zakonima i drugim aktima utvrđenih prava, kao i međunarodnih normi;

Sindikalne i penzionerske organizacije, učesnice skupa, podržavaja inicijativu da FERPA (evropska asocijacija sindikata penzionera) postane ravnopravan član Evropske konfederacije sindikata, kao i preporuku FERPE o jedinstvenim uslovima za dostojanstvenu penziju.

Ovi zaključci će, nakon provere kod svih učesnika u radu okruglog stola i eventualnih usaglašenih izmena i dopuna, biti verifikovani, objavljeni na sajtovima, društvenim mrežama i drugim oblicima informisanja učesnika okruglog stola i dostavljeni adekvatnim državnim organima zemalja učesnica kao i FERPI.